א------מב-ן-- ---ת ---לה.
___ ל_ מ___ / ה א_ ה______
-נ- ל- מ-י- / ה א- ה-י-ה-
---------------------------
אני לא מבין / ה את המילה. 0 shli-ah-1s______ 1s-l-l-h 1---------shlilah 1
--י לא--ב---- ה-א--המש--.
___ ל_ מ___ / ה א_ ה______
-נ- ל- מ-י- / ה א- ה-ש-ט-
---------------------------
אני לא מבין / ה את המשפט. 0 s--i-a- 1s______ 1s-l-l-h 1---------shlilah 1
--י -א----ן-/---א- -מ------
___ ל_ מ___ / ה א_ ה________
-נ- ל- מ-י- / ה א- ה-ש-ע-ת-
-----------------------------
אני לא מבין / ה את המשמעות. 0 ani lo--e-i-/m-v------------la-.a__ l_ m____________ e_ h_______a-i l- m-v-n-m-v-n-h e- h-m-l-h---------------------------------ani lo mevin/mevinah et hamilah.
את - ה -בי----ה--ת ה-ו-ה-
__ / ה מ___ / ה א_ ה______
-ת / ה מ-י- / ה א- ה-ו-ה-
---------------------------
את / ה מבין / ה את המורה? 0 an- lo -e-i-/--v-na- et ----l--.a__ l_ m____________ e_ h_______a-i l- m-v-n-m-v-n-h e- h-m-l-h---------------------------------ani lo mevin/mevinah et hamilah.
א--/ --מבי- -----ת ----ה-
__ / ה מ___ / ה א_ ה______
-ת / ה מ-י- / ה א- ה-ו-ה-
---------------------------
את / ה מבין / ה את המורה? 0 a---lo -ev--/me--n---et-h-mi-hpa-.a__ l_ m____________ e_ h_________a-i l- m-v-n-m-v-n-h e- h-m-s-p-t-----------------------------------ani lo mevin/mevinah et hamishpat.
כ---א-י-מב---/ ה -ו---הי-ב-
___ א__ מ___ / ה א___ ה_____
-ן- א-י מ-י- / ה א-ת- ה-ט-.-
-----------------------------
כן, אני מבין / ה אותה היטב. 0 an- -o-mev--/mev---h-e--h-m-s-m----.a__ l_ m____________ e_ h___________a-i l- m-v-n-m-v-n-h e- h-m-s-m-'-t-------------------------------------ani lo mevin/mevinah et hamashma'ut.
---- ---בי- / ה-א-----שי--
__ / ה מ___ / ה א_ ה_______
-ת / ה מ-י- / ה א- ה-נ-י-?-
----------------------------
את / ה מבין / ה את האנשים? 0 hamo--hh______h-m-r-h-------hamoreh
--,-אנ--לא-מ-י- /---א-ת- -- -ך-ט--.
___ א__ ל_ מ___ / ה א___ כ_ כ_ ט____
-א- א-י ל- מ-י- / ה א-ת- כ- כ- ט-ב-
-------------------------------------
לא, אני לא מבין / ה אותם כל כך טוב. 0 h---rehh______h-m-r-h-------hamoreh
Людзі, якія не бачаць, лепш чуюць.
Гэта палягчае іх штодзённы побыт.
Але сляпыя яшчэ і лепей апрацоўваюць мову!
Шматлікія даследаванні прыйшлі да гэтага выніку.
Даследчыкі далі даследуемым праслухаць тэксты.
Пры гэтым хуткасць мовы была значна павялічаная.
Нягледзячы на гэта, сляпыя даследуемыя разумелі тэксты.
Відушчыя даследуемыя, наадварот, амаль нічога не разумелі.
Хуткасць мовы была занадта высокая для іх.
Іншы экперымент таксама прыйшоў да падобнага выніку.
Відушчыя і сляпыя даследуемыя слухалі розныя сказы.
Частка сказаў была скажоная.
Апошняе слова было заменена на бессэнсоўнае слова.
Даследуемыя павінны былі ацаніць сказы.
Яны павінны былі вырашыць, ці маюць сказы сэнс.
Пакуль даследуемыя абдумвалі сказы, працу іх мозгу аналізавалі.
Вучоныя вымяралі пэўныя частоты ў мозгу.
Гэтак яны змаглі пабачыць, як доўга мозг вырашаў гэтую задачу.
У сляпых даследуемых пэўны сігнал з'яўляўся вельмі хутка.
Гэты сігнал паказвае, што сказ быў прааналізаваны.
У відушчых гэты сігнал з'яўляўся значна пазней.
Яшчэ не вядома, чаму сляпыя людзі эфектыўней апрацоўваюць мову.
Але ў навукоўцаў ёсць адна тэорыя.
Яны лічуць, што мозг сляпых інтэнсіўна выкарыстоўвае пэўны ўчастак.
Гэта ўчастак, які апрацоўвае зрокавыя стымулы ў відушчых людзей.
У сляпых ён не выкарыстоўваецца для таго, каб бачыць.
Таму ён ‘свабодны’ для іншых задач.
Таму сляпыя маюць большую здольнасць да апрацоўцы мовы.