И-д-ап---с -а-------.
И д_____ с м_________
И д-а-у- с м-ј-н-з-м-
---------------------
И двапут с мајонезом. 0 U ---to-an- 4U r________ 4U r-s-o-a-u 4-------------U restoranu 4
Им--- ли----ф--л-?
И____ л_ к________
И-а-е л- к-р-и-л-?
------------------
Имате ли карфиола? 0 I d-a--t s-m-j-ne-o-.I d_____ s m_________I d-a-u- s m-j-n-z-m----------------------I dvaput s majonezom.
Shumica e gjuhëve që fliten në të gjithë botën janë gjuhë tonale.
Lartësia e tonit është vendimtar tek gjuhët tonale.
Ai përcakton kuptimin e fjalëve ose rrokjeve.
Kështu që toni është pjesë e fjalës.
Shumica e gjuhëve që fliten në Azi janë gjuhë tonale.
Kinezishtja, tailandishtja dhe vietmanishtja i përkasin kësaj kategorie.
Gjuhë tonale ekzistojnë gjithashtu në Afrikë.
Shumë gjuhë indigjene të Amerikës janë gjithashtu gjuhë tonale.
Gjuhët indo-evropiane kryesisht përmbajnë vetëm elemente tonale.
Kjo vlen për suedishten ose serbishten.
Numri i kontrasteve tonale ndryshon në varësi të gjuhës.
Ekzistojnë katër tone të ndryshme në gjuhën kineze.
Prandaj rrokja
ma
mund të ketë katër kuptime.
Ato janë:
nënë, farë kërpi, kalë
dhe
sharje
.
Interesant është fakti se gjuhët tonale ndikojnë në dëgjimin tonë.
Këtë e kanë treguar studime të dëgjimit absolut.
Dëgjimi absolut është aftësia për të përcaktuar saktësisht tingujt e dëgjuar.
Dëgjimi absolut është shumë i rrallë në Evropë dhe në Amerikën e Veriut.
Më pak se 1 në 10000 njerëz e kanë atë.
Ky fakt është i ndryshëm me folësit nativë të gjuhës kineze.
Ku 9 herë më shume njerëz e kanë këtë aftësi të veçantë.
Të gjithë e kemi gëzuar këtë aftësi kur ishim foshnje.
Ajo ka qenë e nevojshme për të mësuar të flasim saktë.
Për fat të keq, shumica e njerëzve e humbasin me kalimin e kohës.
Lartësia e tonit është sigurisht shumë e rëndësishme edhe në muzikë.
Kjo është veçanërisht e vërtetë për kulturat që flasin një gjuhë tonale.
Melodia duhet ndjekur me shumë saktësi.
Përndryshe një këngë e bukur dashurie bëhet një këngë e pakuptimtë!