Тілашар

Тоникалық тілдер

Әлемдегі тілдердің көбі тоникалық тілдер болып табылады. Тоникалық тілдердегі негізгі мәселенің бірі – тонның биіктігі. Ол сөздердің немесе буындардың мағынасын анықтайды. Осылайша, тон сөзге тікелей қатысты. Азия тілдерінің көпшілігі тоникалық тілдер болып табылады. Мысалы, қытай, тайланд және вьетнам тілдері тоникалыққа жатады. Сондай-ақ, Африкада да тоникалық тілдер бар. Американың көптеген жергілікті тілдері де тоникалық тілдер болып табылады. Үндігерман тілдері негізінен тек тоникалық элементтерден тұрады. Бұл, мысалы, швед немесе серб тілдеріне қатысты. Тон биіктіктерінің саны әр тілде әртүрлі болады. Қытай тілінде төрт түрлі тон бар. Осылайша, ma буыны төрт мағынаға ие бола алады. Ол ана, кенешөп, жылқы және ұрсысу дегенді білдіреді. Бір қызығы, тоникалық тілдер біздің есту қабілетімізге әсер етеді. Абсолютті есту қабілетін зерттеу нәтижелері осыны растап отыр. Абсолютті есту қабілеті дегеніміз - естіген тондарды дәл анықтай білу қабілеті. Еуропа мен Солтүстік Америкада абсолютті есту қабілеті өте сирек кездеседі. 10000 адамның ішінде 1 ғана бұл қабілетке ие. Қытай тілінде сөйлейтіндердің арасында бұл көрсеткіш басқаша. Ондағы бұл қабілетке ие адамдар саны 9 есе көп. Кішкентай кезімізде бәрімізде абсолютті есту қабілеті болады. Ол бізге дұрыс сөйлеуді үйрену үшін қажет. Өкінішке орай, кейін бұл қабілет көпшілік адамдар жоғалтып кетеді. Тон биіктігінің, әрине, музыкада да алатын орны бөлек. Бұл, әсіресе, тоникалық тілде сөйлейтін мәдениеттер үшін өте маңызды. Олар әннің әуенін дәл ұстана білулері керек. Әйтпесе, махаббат туралы әдемі ән мағынасыз әнге айналады.