এবং ---ন-জ--হ-দু-- ৷
এ_ মে___ স_ দু_ ৷
এ-ং ম-য়-ি- স- দ-ট- ৷
--------------------
এবং মেয়নিজ সহ দুটো ৷ 0 r-s-ur---a 4-–-ēr_________ 4 – ēr-s-u-ē-ṭ- 4 – ē----------------rēsṭurēnṭa 4 – ē
আম---পেঁয়াজ--া--ল-গে ন- ৷
আ__ পেঁ__ ভা_ লা_ না ৷
আ-া- প-ঁ-া- ভ-ল ল-গ- ন- ৷
-------------------------
আমার পেঁয়াজ ভাল লাগে না ৷ 0 Āp-nār--k-ch- -i -hu----p--āc-ē?Ā______ k____ k_ p________ ā____Ā-a-ā-a k-c-ē k- p-u-a-a-i ā-h-?--------------------------------Āpanāra kāchē ki phulakapi āchē?
আমার মা-রুম--া- লা-ে -া ৷
আ__ মা___ ভা_ লা_ না ৷
আ-া- ম-শ-ু- ভ-ল ল-গ- ন- ৷
-------------------------
আমার মাশরুম ভাল লাগে না ৷ 0 Āpa-ār- -ā--- -- -h---k--i -chē?Ā______ k____ k_ p________ ā____Ā-a-ā-a k-c-ē k- p-u-a-a-i ā-h-?--------------------------------Āpanāra kāchē ki phulakapi āchē?
Shumica e gjuhëve që fliten në të gjithë botën janë gjuhë tonale.
Lartësia e tonit është vendimtar tek gjuhët tonale.
Ai përcakton kuptimin e fjalëve ose rrokjeve.
Kështu që toni është pjesë e fjalës.
Shumica e gjuhëve që fliten në Azi janë gjuhë tonale.
Kinezishtja, tailandishtja dhe vietmanishtja i përkasin kësaj kategorie.
Gjuhë tonale ekzistojnë gjithashtu në Afrikë.
Shumë gjuhë indigjene të Amerikës janë gjithashtu gjuhë tonale.
Gjuhët indo-evropiane kryesisht përmbajnë vetëm elemente tonale.
Kjo vlen për suedishten ose serbishten.
Numri i kontrasteve tonale ndryshon në varësi të gjuhës.
Ekzistojnë katër tone të ndryshme në gjuhën kineze.
Prandaj rrokja
ma
mund të ketë katër kuptime.
Ato janë:
nënë, farë kërpi, kalë
dhe
sharje
.
Interesant është fakti se gjuhët tonale ndikojnë në dëgjimin tonë.
Këtë e kanë treguar studime të dëgjimit absolut.
Dëgjimi absolut është aftësia për të përcaktuar saktësisht tingujt e dëgjuar.
Dëgjimi absolut është shumë i rrallë në Evropë dhe në Amerikën e Veriut.
Më pak se 1 në 10000 njerëz e kanë atë.
Ky fakt është i ndryshëm me folësit nativë të gjuhës kineze.
Ku 9 herë më shume njerëz e kanë këtë aftësi të veçantë.
Të gjithë e kemi gëzuar këtë aftësi kur ishim foshnje.
Ajo ka qenë e nevojshme për të mësuar të flasim saktë.
Për fat të keq, shumica e njerëzve e humbasin me kalimin e kohës.
Lartësia e tonit është sigurisht shumë e rëndësishme edhe në muzikë.
Kjo është veçanërisht e vërtetë për kulturat që flasin një gjuhë tonale.
Melodia duhet ndjekur me shumë saktësi.
Përndryshe një këngë e bukur dashurie bëhet një këngë e pakuptimtë!