С--ат---- да ----т- исто --ка и --ад кроми-?
С_____ л_ д_ ј_____ и___ т___ и м___ к______
С-к-т- л- д- ј-д-т- и-т- т-к- и м-а- к-о-и-?
--------------------------------------------
Сакате ли да јадете исто така и млад кромид? 0 I -r- portzii -o -rʐ-e- --lbas-s- sy-nf.I t__ p______ s_ p_____ k_____ s_ s_____I t-i p-r-z-i s- p-ʐ-e- k-l-a- s- s-e-f-----------------------------------------I tri portzii so prʐyen kolbas so syenf.
О---ава- -- ---ј-д-ш и-т--т----- пи-е--и?
О_______ л_ д_ ј____ и___ т___ и п_______
О-о-а-а- л- д- ј-д-ш и-т- т-к- и п-п-р-и-
-----------------------------------------
Обожаваш ли да јадеш исто така и пиперки? 0 Ima--e -i-g---v?I_____ l_ g_____I-a-y- l- g-r-v-----------------Imatye li gurav?
Shumica e gjuhëve që fliten në të gjithë botën janë gjuhë tonale.
Lartësia e tonit është vendimtar tek gjuhët tonale.
Ai përcakton kuptimin e fjalëve ose rrokjeve.
Kështu që toni është pjesë e fjalës.
Shumica e gjuhëve që fliten në Azi janë gjuhë tonale.
Kinezishtja, tailandishtja dhe vietmanishtja i përkasin kësaj kategorie.
Gjuhë tonale ekzistojnë gjithashtu në Afrikë.
Shumë gjuhë indigjene të Amerikës janë gjithashtu gjuhë tonale.
Gjuhët indo-evropiane kryesisht përmbajnë vetëm elemente tonale.
Kjo vlen për suedishten ose serbishten.
Numri i kontrasteve tonale ndryshon në varësi të gjuhës.
Ekzistojnë katër tone të ndryshme në gjuhën kineze.
Prandaj rrokja
ma
mund të ketë katër kuptime.
Ato janë:
nënë, farë kërpi, kalë
dhe
sharje
.
Interesant është fakti se gjuhët tonale ndikojnë në dëgjimin tonë.
Këtë e kanë treguar studime të dëgjimit absolut.
Dëgjimi absolut është aftësia për të përcaktuar saktësisht tingujt e dëgjuar.
Dëgjimi absolut është shumë i rrallë në Evropë dhe në Amerikën e Veriut.
Më pak se 1 në 10000 njerëz e kanë atë.
Ky fakt është i ndryshëm me folësit nativë të gjuhës kineze.
Ku 9 herë më shume njerëz e kanë këtë aftësi të veçantë.
Të gjithë e kemi gëzuar këtë aftësi kur ishim foshnje.
Ajo ka qenë e nevojshme për të mësuar të flasim saktë.
Për fat të keq, shumica e njerëzve e humbasin me kalimin e kohës.
Lartësia e tonit është sigurisht shumë e rëndësishme edhe në muzikë.
Kjo është veçanërisht e vërtetë për kulturat që flasin një gjuhë tonale.
Melodia duhet ndjekur me shumë saktësi.
Përndryshe një këngë e bukur dashurie bëhet një këngë e pakuptimtë!