Тілашар

kk Отбасы   »   be Сям’я

2 [екі]

Отбасы

Отбасы

2 [два]

2 [dva]

Сям’я

Syam’ya

Аударманы қалай көргіңіз келетінін таңдаңыз:   
Kazakh Belarusian Ойнау Көбірек
ата д-яду-я д______ д-я-у-я ------- дзядуля 0
Syam--a S______ S-a-’-a ------- Syam’ya
әже ба-у-я б_____ б-б-л- ------ бабуля 0
Syam’ya S______ S-a-’-a ------- Syam’ya
олар ё- ---на ё_ і я__ ё- і я-а -------- ён і яна 0
dz-adu-ya d________ d-y-d-l-a --------- dzyadulya
әке б---ка б_____ б-ц-к- ------ бацька 0
d--a--l-a d________ d-y-d-l-a --------- dzyadulya
ана ма-і м___ м-ц- ---- маці 0
dz---ulya d________ d-y-d-l-a --------- dzyadulya
олар ён---я-а ё_ і я__ ё- і я-а -------- ён і яна 0
b-b--ya b______ b-b-l-a ------- babulya
ұл сын с__ с-н --- сын 0
babu--a b______ b-b-l-a ------- babulya
қыз дачка д____ д-ч-а ----- дачка 0
b-b---a b______ b-b-l-a ------- babulya
олар ё- ----а ё_ і я__ ё- і я-а -------- ён і яна 0
e- і y-na e_ і y___ e- і y-n- --------- en і yana
аға / іні бр-т б___ б-а- ---- брат 0
e- -----a e_ і y___ e- і y-n- --------- en і yana
әпке / сіңлі / қарындас с-с-ра с_____ с-с-р- ------ сястра 0
en-і-y-na e_ і y___ e- і y-n- --------- en і yana
олар ён і яна ё_ і я__ ё- і я-а -------- ён і яна 0
bat---a b______ b-t-’-a ------- bats’ka
аға дз-дз--а д_______ д-я-з-к- -------- дзядзька 0
b--s’-a b______ b-t-’-a ------- bats’ka
тәте ц---а ц____ ц-т-а ----- цётка 0
b-ts’ka b______ b-t-’-a ------- bats’ka
олар ён-і --а ё_ і я__ ё- і я-а -------- ён і яна 0
matsі m____ m-t-і ----- matsі
Біз бір отбасымыз. М- ---’-. М_ с_____ М- с-м-я- --------- Мы сям’я. 0
m--sі m____ m-t-і ----- matsі
Отбасы кішкентай емес. Ся-’--н--м-лая. С____ н_ м_____ С-м-я н- м-л-я- --------------- Сям’я не малая. 0
m-tsі m____ m-t-і ----- matsі
Отбасы үлкен. С---я-в----а-. С____ в_______ С-м-я в-л-к-я- -------------- Сям’я вялікая. 0
e- - ---a e_ і y___ e- і y-n- --------- en і yana

Бәріміз «африканша» сөйлейміз бе?

Кез келгеніміз Африкада болғанымыз жоқ. Алайда, әр тіл Африкада болған сияқты! Қалай дегенде де, кей ғалымдардың пікірі осындай. Олардың ойынша, тілдердің бәрі Африкадан шыққан. Олар кейінірек сол жақтан бүкіл әлемге тараған. Жалпы саны 6000 астам түрлі тіл бар. Дегенмен, олардың көбінің африкалық тегі бар. Зерттеушілер тіл фонемаларын бір-бірімен салыстырған болатын. Фонема дегеніміз - сөз мағыналарын ажыратушы құрал ретінде қарастырылатын, тілдің ең кішкентай бірлігі. Егер фонема өзгеріске ұшыраса, сөздің мағынасы да бірге өзгереді. Мұны ағылшын тілінің бір мысалымен түсіндіруге болады. Ағылшын тіліндегі dip және tip сөздері әртүрлі мағына береді. Яғни, ағылшын тіліндегі /d/ және /t/ әр түрлі фонема болып табылады. Бұл фонетикалық алуантүрлілік Африка тілдерінде ең көп байқалады. Бірақ Африкадан қашықтаған сайын, ол азая бастайды. Зерттеушілер өз тезистерінің дәлелін дәл осы деп біледі. Себебі, популяция кеңейген сайын біртекті бола береді. Олардың сыртқы шекараларында генетикалық алуантүрлілік азаяды. Бұл «қоныс аударушылардың» санының азайып бара жатқандығына да байланысты. Қоныс аударушы ген қаншалықты азайса, популяция да соғұрлым біртекті бола бастайды. Мүмкін ген комбинацияларының саны азаяды. Осының салдарынан көшіп келген популяцияның мүшелері ұқсас бола бастайды. Ғалымдар бұны “негіз салушы эффектісі” деп атайды. Адамдар Африкадан көшкен кезде, өздерімен бірге тілдерін де көшіріп әкетті. Алайда, онсыз да аз қоныс аударушы өздерімен бірге көп фонема әкете алмады. Осылайша, уақыт өте келе жекелеген тілдер бір-біріне ұқсас бола бастады. Homo sapiens Африкадан шыққандығы дәлелденген сияқты. Бұл олардың тілдеріне де қатысты ма?