Тілашар

kk Отбасы   »   mk Фамилија

2 [екі]

Отбасы

Отбасы

2 [два]

2 [dva]

Фамилија

Familiјa

Аударманы қалай көргіңіз келетінін таңдаңыз:   
Kazakh Macedonian Ойнау Көбірек
ата д-до д___ д-д- ---- дедо 0
d-edo d____ d-e-o ----- dyedo
әже б-ба б___ б-б- ---- баба 0
b-ba b___ b-b- ---- baba
олар тој-- -аа т__ и т__ т-ј и т-а --------- тој и таа 0
t-ј i---a t__ i t__ t-ј i t-a --------- toј i taa
әке т---о т____ т-т-о ----- татко 0
t---o t____ t-t-o ----- tatko
ана м--ка м____ м-ј-а ----- мајка 0
ma-ka m____ m-ј-a ----- maјka
олар т-ј-и-таа т__ и т__ т-ј и т-а --------- тој и таа 0
t-ј --t-a t__ i t__ t-ј i t-a --------- toј i taa
ұл с-н с__ с-н --- син 0
sin s__ s-n --- sin
қыз ќер-а ќ____ ќ-р-а ----- ќерка 0
kjyerka k______ k-y-r-a ------- kjyerka
олар тој - --а т__ и т__ т-ј и т-а --------- тој и таа 0
t---i--aa t__ i t__ t-ј i t-a --------- toј i taa
аға / іні б--т б___ б-а- ---- брат 0
brat b___ b-a- ---- brat
әпке / сіңлі / қарындас се---а с_____ с-с-р- ------ сестра 0
s--s--a s______ s-e-t-a ------- syestra
олар то----таа т__ и т__ т-ј и т-а --------- тој и таа 0
t---i t-a t__ i t__ t-ј i t-a --------- toј i taa
аға чич-о ч____ ч-ч-о ----- чичко 0
c-i-hko c______ c-i-h-o ------- chichko
тәте те-ка т____ т-т-а ----- тетка 0
t-e-ka t_____ t-e-k- ------ tyetka
олар т-ј и таа т__ и т__ т-ј и т-а --------- тој и таа 0
toј - --a t__ i t__ t-ј i t-a --------- toј i taa
Біз бір отбасымыз. Ние сме--д---ф---лиј-. Н__ с__ е___ ф________ Н-е с-е е-н- ф-м-л-ј-. ---------------------- Ние сме една фамилија. 0
N--e-s-y- y--na f-mi-iј-. N___ s___ y____ f________ N-y- s-y- y-d-a f-m-l-ј-. ------------------------- Niye smye yedna familiјa.
Отбасы кішкентай емес. Фа-----а---н- ------. Ф_________ н_ е м____ Ф-м-л-ј-т- н- е м-л-. --------------------- Фамилијата не е мала. 0
F--iliјa-a-n-e--- m--a. F_________ n__ y_ m____ F-m-l-ј-t- n-e y- m-l-. ----------------------- Familiјata nye ye mala.
Отбасы үлкен. Ф-мили--та-- г-ле-а. Ф_________ е г______ Ф-м-л-ј-т- е г-л-м-. -------------------- Фамилијата е голема. 0
F---li---a------o--e--. F_________ y_ g________ F-m-l-ј-t- y- g-o-y-m-. ----------------------- Familiјata ye guolyema.

Бәріміз «африканша» сөйлейміз бе?

Кез келгеніміз Африкада болғанымыз жоқ. Алайда, әр тіл Африкада болған сияқты! Қалай дегенде де, кей ғалымдардың пікірі осындай. Олардың ойынша, тілдердің бәрі Африкадан шыққан. Олар кейінірек сол жақтан бүкіл әлемге тараған. Жалпы саны 6000 астам түрлі тіл бар. Дегенмен, олардың көбінің африкалық тегі бар. Зерттеушілер тіл фонемаларын бір-бірімен салыстырған болатын. Фонема дегеніміз - сөз мағыналарын ажыратушы құрал ретінде қарастырылатын, тілдің ең кішкентай бірлігі. Егер фонема өзгеріске ұшыраса, сөздің мағынасы да бірге өзгереді. Мұны ағылшын тілінің бір мысалымен түсіндіруге болады. Ағылшын тіліндегі dip және tip сөздері әртүрлі мағына береді. Яғни, ағылшын тіліндегі /d/ және /t/ әр түрлі фонема болып табылады. Бұл фонетикалық алуантүрлілік Африка тілдерінде ең көп байқалады. Бірақ Африкадан қашықтаған сайын, ол азая бастайды. Зерттеушілер өз тезистерінің дәлелін дәл осы деп біледі. Себебі, популяция кеңейген сайын біртекті бола береді. Олардың сыртқы шекараларында генетикалық алуантүрлілік азаяды. Бұл «қоныс аударушылардың» санының азайып бара жатқандығына да байланысты. Қоныс аударушы ген қаншалықты азайса, популяция да соғұрлым біртекті бола бастайды. Мүмкін ген комбинацияларының саны азаяды. Осының салдарынан көшіп келген популяцияның мүшелері ұқсас бола бастайды. Ғалымдар бұны “негіз салушы эффектісі” деп атайды. Адамдар Африкадан көшкен кезде, өздерімен бірге тілдерін де көшіріп әкетті. Алайда, онсыз да аз қоныс аударушы өздерімен бірге көп фонема әкете алмады. Осылайша, уақыт өте келе жекелеген тілдер бір-біріне ұқсас бола бастады. Homo sapiens Африкадан шыққандығы дәлелденген сияқты. Бұл олардың тілдеріне де қатысты ма?