Я -ал-- -у---н-.
Я м____ м_______
Я м-л-ю м-ж-ы-у-
----------------
Я малюю мужчыну. 0 Ch-s----t-e-aC______ t____C-a-t-і t-e-a-------------Chastkі tsela
Я м-л-- -----і ---.
Я м____ в___ і р___
Я м-л-ю в-ч- і р-т-
-------------------
Я малюю вочы і рот. 0 Spach---- ga----.S________ g______S-a-h-t-u g-l-v-.-----------------Spachatku galavu.
У --жчын---о-----ос.
У м______ д____ н___
У м-ж-ы-ы д-ў-і н-с-
--------------------
У мужчыны доўгі нос. 0 U -uzhc-yn--na---lave-ka---lyus-.U m________ n_ g_____ k__________U m-z-c-y-y n- g-l-v- k-p-a-y-s-.---------------------------------U muzhchyny na galave kapyalyush.
Ё-----е ў р-----па---.
Ё_ н___ ў р____ п_____
Ё- н-с- ў р-к-х п-л-у-
----------------------
Ён нясе ў руках палку. 0 U---z--h-n- na --------apy-ly-sh.U m________ n_ g_____ k__________U m-z-c-y-y n- g-l-v- k-p-a-y-s-.---------------------------------U muzhchyny na galave kapyalyush.
У я-о--авя-а-ы --лі-----о-----.
У я__ п_______ ш____ в____ ш___
У я-о п-в-з-н- ш-л-к в-к-л ш-і-
-------------------------------
У яго павязаны шалік вакол шыі. 0 U---zhch--- na --l--- -a---lyus-.U m________ n_ g_____ k__________U m-z-c-y-y n- g-l-v- k-p-a-y-s-.---------------------------------U muzhchyny na galave kapyalyush.
Ц--ер ---- і -ола---.
Ц____ з___ і х_______
Ц-п-р з-м- і х-л-д-а-
---------------------
Цяпер зіма і холадна. 0 Va-a--u--e--ach-a.V______ n_ b______V-l-s-u n- b-c-n-.------------------Valasou ne bachna.
Ён-не н----- -т-но- і------о.
Ё_ н_ н_____ ш_____ і п______
Ё- н- н-с-ц- ш-а-о- і п-л-т-.
-----------------------------
Ён не носіць штаноў і паліто. 0 V-she- -a-sa-a-ne---chna.V_____ t______ n_ b______V-s-e- t-k-a-a n- b-c-n-.-------------------------Vushey taksama ne bachna.
თანამედროვე ენები შეიძლება გაანალიზდეს ლინგვისტების მიერ.
ამის გასაკეთებლად უამრავი მეთოდი არსებობს.
მაგრამ როგორ ლაპარაკობდა ხალხი ათასწლეულების წინ?
ამ კითხვაზე პასუხის გაცემა ბევრად უფრო ძნელია.
ამის მიუხედავად, მეცნიერები წლების განმავლობაში აგრძელებდნენ კვლევას.
მათ სურთ იმის გამოკვლევა, თუ როგორ ლაპარაკობდა ხალხი ძველად.
ამისათვის ისინი ცდილობენ უძველესი სამეტყველო ფორმების რეკონსტრუქციას.
ამერიკელმა მეცნიერებმა უაღრესად საინტერესო აღმოჩენა გააკეთეს.
მათ 2,000-ზე მეტი ენა გააანალიზეს.
კერძოდ, მათ გააანალიზეს წინადადებების სტრუქტურა ენებში.
მათი კვლევის შედეგები ძალიან საინტერესო იყო.
ენების ნახევარზე მეტს ჰქონდა S-O-V წინადადებების სტრუქტურა.
ანუ, წინადადებების თანამიმდევრობა ასეთია: ქვემდებარე, დამატება და ზმნა.
700 ენაზე მეტი S-V-O მოდელს შეესაბამება.
ხოლო დაახლოებით 160 ენა შეესაბამება V-S-O მოდელს.
მხოლოდ დაახლოებით 40 ენა იყენებს V-O-S მოდელს.
120 ენა ავლენს ჰიბრიდულ თვისებას.
მეორეს მხრივ, O-V-S და O-S-V აშკარად იშვიათი სისტემებია.
გაანალიზებული ენების უმრავლესობა S-O-V პრინციპს იყენებს.
ამის მაგალითებია სპარსული, იაპონური და თურქული.
თუმცა, ცოცხალი ენების უმრავლესობა S-V-O მოდელს შეესაბამება.
დღეს წინადადების ეს სტრუქტურა ინდო-ევროპული ენების ოჯახში დომინირებს.
მკვლევარების აზრით, ადრე გამოიყენებოდა S-O-V მოდელი.
ამ სისტემას ემყარება ყველა ენა.
მაგრამ შემდეგ ენები ერთმანეთს დაშორდა.
ჩვენ ჯერ არ ვიცით, თუ როგორ მოხდა ეს.
თუმცა, წინადადების სტრუქტურების ცვლილებას რაღაც მიზეზი უნდა ჰქონოდა.
რადგან ევოლუციის პროცესში უპირატესობა ენიჭება მას, რომელსაც უპირატესობა აქვს...