ਪ੍ਹੈਰਾ ਕਿਤਾਬ

pa ਪਰਿਵਾਰ   »   ky үй-бүлө

2 [ਦੋ]

ਪਰਿਵਾਰ

ਪਰਿਵਾਰ

2 [эки]

2 [эки]

үй-бүлө

üy-bülö

ਚੁਣੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਅਨੁਵਾਦ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ:   
ਪੰਜਾਬੀ ਕਿਰਗਿਜ ਖੇਡੋ ਹੋਰ
ਦਾਦਾ / ਨਾਨਾ чо- ата ч__ а__ ч-ң а-а ------- чоң ата 0
çoŋ --a ç__ a__ ç-ŋ a-a ------- çoŋ ata
ਦਾਦੀ / ਨਾਨੀ чоң э-е ч__ э__ ч-ң э-е ------- чоң эне 0
ç-- e-e ç__ e__ ç-ŋ e-e ------- çoŋ ene
ਉਹ ਅਤੇ ਉਹ ал(бал-) -а----л-к-з) а_______ ж___ а______ а-(-а-а- ж-н- а-(-ы-) --------------------- ал(бала) жана ал(кыз) 0
a--bal-) j-n---l-k-z) a_______ j___ a______ a-(-a-a- j-n- a-(-ı-) --------------------- al(bala) jana al(kız)
ਪਿਤਾ ата а__ а-а --- ата 0
a-a a__ a-a --- ata
ਮਾਤਾ / ਮਾਂ апа а__ а-а --- апа 0
apa a__ a-a --- apa
ਉਹ ਅਤੇ ਉਹ ал--ала) жа-а ал(кыз) а_______ ж___ а______ а-(-а-а- ж-н- а-(-ы-) --------------------- ал(бала) жана ал(кыз) 0
al(b-la---an---l(kız) a_______ j___ a______ a-(-a-a- j-n- a-(-ı-) --------------------- al(bala) jana al(kız)
ਪੁੱਤਰ уул у__ у-л --- уул 0
uul u__ u-l --- uul
ਧੀ к-з к__ к-з --- кыз 0
k-z k__ k-z --- kız
ਉਹ ਅਤੇ ਉਹ а-(-ала) ---а---(кы-) а_______ ж___ а______ а-(-а-а- ж-н- а-(-ы-) --------------------- ал(бала) жана ал(кыз) 0
a---a-a) --n- --(kı-) a_______ j___ a______ a-(-a-a- j-n- a-(-ı-) --------------------- al(bala) jana al(kız)
ਭਰਾ бай-е б____ б-й-е ----- байке 0
b-yke b____ b-y-e ----- bayke
ਭੈਣ эже э__ э-е --- эже 0
eje e__ e-e --- eje
ਉਹ ਅਤੇ ਉਹ а-(бал-- жа-а --(к-з) а_______ ж___ а______ а-(-а-а- ж-н- а-(-ы-) --------------------- ал(бала) жана ал(кыз) 0
al(-a------na -----z) a_______ j___ a______ a-(-a-a- j-n- a-(-ı-) --------------------- al(bala) jana al(kız)
ਚਾਚਾ / ਮਾਮਾ таяке т____ т-я-е ----- таяке 0
t----e t_____ t-y-k- ------ tayake
ਚਾਚੀ / ਮਾਮੀ та---ңе т______ т-я-е-е ------- таяжеңе 0
t--a-e-e t_______ t-y-j-ŋ- -------- tayajeŋe
ਉਹ ਅਤੇ ਉਹ а-(бал-)---н-----кы-) а_______ ж___ а______ а-(-а-а- ж-н- а-(-ы-) --------------------- ал(бала) жана ал(кыз) 0
a-(ba-a) ja-a a--k--) a_______ j___ a______ a-(-a-a- j-n- a-(-ı-) --------------------- al(bala) jana al(kız)
ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਹਾਂ। Биз бир ү--бү-ө---. Б__ б__ ү__________ Б-з б-р ү---ү-ө-ү-. ------------------- Биз бир үй-бүлөбүз. 0
B-z-bir-----ül-büz. B__ b__ ü__________ B-z b-r ü---ü-ö-ü-. ------------------- Biz bir üy-bülöbüz.
ਪਰਿਵਾਰ ਛੋਟਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। Ү----лө ки---ек---эм--. Ү______ к________ э____ Ү---ү-ө к-ч-н-к-й э-е-. ----------------------- Үй-бүлө кичинекей эмес. 0
Ü-----ö --ç--e-ey-e---. Ü______ k________ e____ Ü---ü-ö k-ç-n-k-y e-e-. ----------------------- Üy-bülö kiçinekey emes.
ਪਰਿਵਾਰ ਵੱਡਾ ਹੈ। Ү--б-л- чо-. Ү______ ч___ Ү---ү-ө ч-ң- ------------ Үй-бүлө чоң. 0
Üy--ülö----. Ü______ ç___ Ü---ü-ö ç-ŋ- ------------ Üy-bülö çoŋ.

ਕੀ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਅਫ਼ਰੀਕਨ ਬੋਲਦੇ ਹਾਂ ?

ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਸਾਰੇ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਨਹੀਂ ਗਏ। ਫੇਰ ਵੀ , ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਹਰੇਕ ਭਾਸ਼ਾ ਉਥੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ! ਵੈਸੇ ਵੀ , ਕਈ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਵਿੱਚ , ਸਾਰੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦਾ ਮੁੱਢ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਜਿੱਥੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਫੈਲਾਇਆ ਹੈ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ 6,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਹਨ। ਪਰ , ਇਹ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸਾਂਝਾ ਮੁੱਢ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਹੈ। ਖੋਜਕਰਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਧੁਨੀਆਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਧੁਨੀਆਂ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀਆਂ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਇਕਾਈਆਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਧੁਨੀ ਦੇ ਬਦਲਣ ਨਾਲ , ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਸਾਰਾ ਅਰਥ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਇਸ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ , dip ਅਤੇ tip ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸਲਈ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ , /d/ ਅਤੇ / t/ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧੁਨੀਆਂ ਹਨ। ਧੁਨੀਆਂ ਦੀ ਇਹ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਅਫਰੀਕੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਪਰ , ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਤੋਂ ਦੂਰ ਜਾਂਦੇ ਹੋ , ਇਹ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਤੱਥ ਨੂੰ ਖੋਜਕਰਤਾ ਆਪਣੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੇ ਸਬੂਤ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਫੈਲ ਰਹੀਆਂ ਆਬਾਦੀਆਂ ਵਧੇਰੇ ਸਮਰੂਪ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਬਾਹਰਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ , ਜਿਨਸੀ ਵਿਭਿਨਤਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਤੱਥ ਹੈ ਕਿ ‘ਨਿਵਾਸੀਆਂ ’ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵਿਸਥਾਪਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪਿਤ੍ਰਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੋਣ ਨਾਲ , ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਸਮਰੂਪਤਾ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਿਤ੍ਰਕਾਂ ਦੇ ਸੰਭਵ ਸੰਯੋਗ ਘੱਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ , ਵਿਸਥਾਪਿਤ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਂਦੇ ਹਨ। ਖੋਜਕਰਤਾ ਇਸਨੂੰ ਪਰਿਵਰਤਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਛੱਡਿਆ , ਉਹ ਆਪਣਾ ਸਮਾਨ ਨਾਲ ਲੈ ਗਏ। ਪਰ ਕੁਝ ਨਿਵਾਸੀ ਕੁਝ ਧੁਨੀਆਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਗਏ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿੱਜੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਸਮਰੂਪ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਇਹ ਸਾਬਤ ਹੋ ਗਿਆ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੋਮੋ ਸੇਪੀਅਨ ਦਾ ਮੁੱਢ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਜਾਣਨ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਲਈ ਵੀ ਸੱਚ ਹੈ...