И-д-е п---и- - м-й-н-з--.
И д__ п_____ с м_________
И д-е п-р-и- с м-й-н-з-м-
-------------------------
И две порции с майонезом. 0 V --s-o-an--4V r________ 4V r-s-o-a-e 4-------------V restorane 4
И т-------и- ж-ре----------к-с --рч--ей.
И т__ п_____ ж______ с______ с г________
И т-и п-р-и- ж-р-н-х с-с-с-к с г-р-и-е-.
----------------------------------------
И три порции жареных сосисок с горчицей. 0 Odn-----t-i-u ----ofely- f-i s-ket-hu-om.O___ p_______ k_________ f__ s k_________O-n- p-r-s-y- k-r-o-e-y- f-i s k-t-h-p-m------------------------------------------Odnu portsiyu kartofelya fri s ketchupom.
К-к-е-о-ощи у В-- -ст-?
К____ о____ у В__ е____
К-к-е о-о-и у В-с е-т-?
-----------------------
Какие овощи у Вас есть? 0 O--u------iy- kar------a---i s ketchup-m.O___ p_______ k_________ f__ s k_________O-n- p-r-s-y- k-r-o-e-y- f-i s k-t-h-p-m------------------------------------------Odnu portsiyu kartofelya fri s ketchupom.
У В---е--ь ----л-?
У В__ е___ ф______
У В-с е-т- ф-с-л-?
------------------
У Вас есть фасоль? 0 O----p-rt--------t--el-a --- - ketc-upo-.O___ p_______ k_________ f__ s k_________O-n- p-r-s-y- k-r-o-e-y- f-i s k-t-h-p-m------------------------------------------Odnu portsiyu kartofelya fri s ketchupom.
У -а--ест- цв-т-ая к-пу--а?
У В__ е___ ц______ к_______
У В-с е-т- ц-е-н-я к-п-с-а-
---------------------------
У Вас есть цветная капуста? 0 I-dve-p-rt--i ---a-o-e-o-.I d__ p______ s m_________I d-e p-r-s-i s m-y-n-z-m---------------------------I dve portsii s mayonezom.
Я---блю--уку-у-у.
Я л____ к________
Я л-б-ю к-к-р-з-.
-----------------
Я люблю кукурузу. 0 I dv- portsii s-mayo--z-m.I d__ p______ s m_________I d-e p-r-s-i s m-y-n-z-m---------------------------I dve portsii s mayonezom.
Я любл---гурцы.
Я л____ о______
Я л-б-ю о-у-ц-.
---------------
Я люблю огурцы. 0 I -v- -o-ts------a-o-e--m.I d__ p______ s m_________I d-e p-r-s-i s m-y-n-z-m---------------------------I dve portsii s mayonezom.
Я -юб-ю-пом----ы.
Я л____ п________
Я л-б-ю п-м-д-р-.
-----------------
Я люблю помидоры. 0 I---i por---i z--ren--h---s-so- s-go---it--y.I t__ p______ z________ s______ s g__________I t-i p-r-s-i z-a-e-y-h s-s-s-k s g-r-h-t-e-.---------------------------------------------I tri portsii zharenykh sosisok s gorchitsey.
Вы --же--юб-т--ч--ев---?
В_ т___ л_____ ч________
В- т-ж- л-б-т- ч-ч-в-ц-?
------------------------
Вы тоже любите чечевицу? 0 K-k--- ov-shc-- ---as --s--?K_____ o_______ u V__ y_____K-k-y- o-o-h-h- u V-s y-s-ʹ-----------------------------Kakiye ovoshchi u Vas yestʹ?
Т---о----ю-иш--м--к--ь?
Т_ т___ л_____ м_______
Т- т-ж- л-б-ш- м-р-о-ь-
-----------------------
Ты тоже любишь морковь? 0 K--i-e ov--h-hi----as --s--?K_____ o_______ u V__ y_____K-k-y- o-o-h-h- u V-s y-s-ʹ-----------------------------Kakiye ovoshchi u Vas yestʹ?
Я -е л---ю----.
Я н_ л____ л___
Я н- л-б-ю л-к-
---------------
Я не люблю лук. 0 U-V-- ye--- --s-l-?U V__ y____ f______U V-s y-s-ʹ f-s-l-?-------------------U Vas yestʹ fasolʹ?
Я ---л--лю -лив--.
Я н_ л____ о______
Я н- л-б-ю о-и-к-.
------------------
Я не люблю оливки. 0 U--a- yestʹ f--o--?U V__ y____ f______U V-s y-s-ʹ f-s-l-?-------------------U Vas yestʹ fasolʹ?
Większość wszystkich mówionych języków świata to języki tonalne.
W językach tonalnych decydująca jest wysokość tonów.
Decydują one o tym, jakie znaczenie mają słowa czy sylaby.
Dzięki temu ton na stałe przynależy do słowa.
Większość języków mówionych w Azji to języki tonalne.
Należą do nich chiński, thai i wietnamski.
Również w Afryce są różne języki tonalne.
Wiele rdzennych języków Ameryki to też języki tonalne.
Języki indogermańskie zawierają zwykle tylko tonalne elementy.
Dotyczy to na przykład szwedzkiego lub serbskiego.
Liczba wysokości tonu jest różna w poszczególnych językach.
W chińskim odróżniane są cztery różne tony.
Sylaba
ma
może mieć przez to cztery różne znaczenia.
Są to
matka, konopie, koń
i
kląć
.
Interesujące jest to, że języki tonalne oddziałują również na nasz słuch.
Wykazały to badania nad słuchem absolutnym.
Słuch absolutny to zdolność dokładnego określania słyszanych tonów.
W Europie i Ameryce Północnej słuch absolutny występuje bardzo rzadko.
Posiada go mniej niż 1 osoba na 10 000.
U rodzimych użytkowników chińskiego jest inaczej.
Tu 9 razy więcej ludzi ma tą szczególną zdolność.
Jako małe dzieci wszyscy mieliśmy słuch absolutny.
Potrzebujemy go mianowicie do tego, by poprawnie nauczyć się mówić.
Niestety u większości ludzi zanika.
Wysokość tonów jest oczywiście ważna też w muzyce.
Dotyczy to szczególnie kultur, które mówią językiem tonalnym.
Muszą oni dokładnie trzymać się melodii.
Inaczej z pięknej kołysanki powstanie jakiś absurdalny śpiew!
Czy wiedziałeś?
Język pendżabski należy do języków indoirańskich.
Jest językiem ojczystym około 130 milionów ludzi.
Większość z nich mieszka w Pakistanie.
Ale mówi się nim również w indyjskim stanie Pendżab.
W Pakistanie forma pisana języka pendżabskiego jest rzadko używana.
W Indiach przeciwnie, ponieważ posiada tam oficjalny status.
Ma swoje odrębne pismo.
I bardzo długą tradycję literacką…
Są teksty, które liczą prawie 1000 lat.
Fonologicznie język pendżabski jest też bardzo interesujący.
Jest językim tonalnym.
W językach tonalnych wysokość akcentowanej sylaby zmienia znaczenie słowa.
W języku pendżabskim akcentowana sylaba może przyjąć trzy różne wysokości.
Jest to rzadkie zjawisko dla języków indoeuropejskich.
Ale to czyni język pendżabski bardziej ekscytujący!