Тілашар

kk Тәуелдік есімдігі 2   »   ad ЕхьылIэгъэ цIэпапкIэхэр 2

67 [алпыс жеті]

Тәуелдік есімдігі 2

Тәуелдік есімдігі 2

67 [тIокIищрэ блырэ]

67 [tIokIishhrje blyrje]

ЕхьылIэгъэ цIэпапкIэхэр 2

Eh'ylIjegje cIjepapkIjehjer 2

Аударманы қалай көргіңіз келетінін таңдаңыз:   
Kazakh Adyghe Ойнау Көбірек
Көзілдірік н-гъ-----р н_________ н-г-у-д-э- ---------- нэгъунджэр 0
nj----d-hj-r n___________ n-e-u-d-h-e- ------------ njegundzhjer
Ол өзінің көзілдірігін ұмытып кетті. А---х----ф-гъ) и-эгъ------къыщыгъ--ш---. А_ (__________ и_________ к_____________ А- (-ъ-л-ф-г-) и-э-ъ-н-ж- к-ы-ы-ъ-п-а-ъ- ---------------------------------------- Ащ (хъулъфыгъ) инэгъунджэ къыщыгъупшагъ. 0
n-egu--z-jer n___________ n-e-u-d-h-e- ------------ njegundzhjer
Оның көзілдірігі қайда екен? Ащ ---у-ъ--г-- и-эг-ун-ж- --дэ щыI? А_ (__________ и_________ т___ щ___ А- (-ъ-л-ф-г-) и-э-ъ-н-ж- т-д- щ-I- ----------------------------------- Ащ (хъулъфыгъ) инэгъунджэ тыдэ щыI? 0
nj---ndz--er n___________ n-e-u-d-h-e- ------------ njegundzhjer
сағат с-хь-т-р с_______ с-х-а-ы- -------- сыхьатыр 0
A-hh--hul-y---i-je--n-zhje--y--h--up-ha-. A___ (_______ i___________ k_____________ A-h- (-u-f-g- i-j-g-n-z-j- k-s-h-g-p-h-g- ----------------------------------------- Ashh (hulfyg) injegundzhje kyshhygupshag.
Оның сағаты бұзылып қалды. Исыхь-- -----гъ-. И______ к________ И-ы-ь-т к-у-а-ъ-. ----------------- Исыхьат къутагъэ. 0
A--- -hul--g) -nj-g-ndz--e----h-yg--s---. A___ (_______ i___________ k_____________ A-h- (-u-f-g- i-j-g-n-z-j- k-s-h-g-p-h-g- ----------------------------------------- Ashh (hulfyg) injegundzhje kyshhygupshag.
Сағат қабырғада ілініп тұр. Сыхь--ы- дэп--ым-пы----ъ. С_______ д______ п_______ С-х-а-ы- д-п-ъ-м п-л-а-ъ- ------------------------- Сыхьатыр дэпкъым пылъагъ. 0
Ashh (--l---)--n--gundz--- ky--hy-up-h-g. A___ (_______ i___________ k_____________ A-h- (-u-f-g- i-j-g-n-z-j- k-s-h-g-p-h-g- ----------------------------------------- Ashh (hulfyg) injegundzhje kyshhygupshag.
төлқұжат пас-о-т п______ п-с-о-т ------- паспорт 0
As-- (h--f-g)-----gun---je---dj--s-hyI? A___ (_______ i___________ t____ s_____ A-h- (-u-f-g- i-j-g-n-z-j- t-d-e s-h-I- --------------------------------------- Ashh (hulfyg) injegundzhje tydje shhyI?
Ол төлқұжатын жоғалтып алды. Ащ-(хъ-лъ-ыг----па--ор---ъ--I--агъ. А_ (__________ и_______ к__________ А- (-ъ-л-ф-г-) и-а-п-р- к-ы-I-н-г-. ----------------------------------- Ащ (хъулъфыгъ) ипаспорт къычIинагъ. 0
A-hh (-ul--g) ----gundz--e-t-dj- s-h--? A___ (_______ i___________ t____ s_____ A-h- (-u-f-g- i-j-g-n-z-j- t-d-e s-h-I- --------------------------------------- Ashh (hulfyg) injegundzhje tydje shhyI?
Оның төлқұжаты қайда екен? Ащ -х--лъфыг-- ип----рт-тыд---ы-? А_ (__________ и_______ т___ щ___ А- (-ъ-л-ф-г-) и-а-п-р- т-д- щ-I- --------------------------------- Ащ (хъулъфыгъ) ипаспорт тыдэ щыI? 0
A--- (--l-y-)-in--gu--z-je -------hhy-? A___ (_______ i___________ t____ s_____ A-h- (-u-f-g- i-j-g-n-z-j- t-d-e s-h-I- --------------------------------------- Ashh (hulfyg) injegundzhje tydje shhyI?
олар – өздерінің ахэ--– -хэм яй а___ – а___ я_ а-э- – а-э- я- -------------- ахэр – ахэм яй 0
s-h'-t-r s_______ s-h-a-y- -------- syh'atyr
Балалар өздерінің ата-анасын таба алмай жүр. КI--э-I-к--х----н----э--- а----ы-ьр--. К_____________ я_________ а___________ К-э-э-I-к-у-э- я-э-я-э-э- а-ъ-т-ж-р-п- -------------------------------------- КIэлэцIыкIухэм янэ-ятэхэр агъотыжьрэп. 0
Is-h-a- ku-ag-e. I______ k_______ I-y-'-t k-t-g-e- ---------------- Isyh'at kutagje.
Ата-анасы әне келе жатыр ғой! Марыба ---м- --э-я--хэр--ъ--I--ь-х! М_____ а____ я_________ к__________ М-р-б- а-э-э я-э-я-э-э- к-э-I-ж-ы-! ----------------------------------- Марыба ахэмэ янэ-ятэхэр къэкIожьых! 0
S-h'-tyr----pk----yl--. S_______ d______ p_____ S-h-a-y- d-e-k-m p-l-g- ----------------------- Syh'atyr djepkym pylag.
Сіз – Сіздің о-– --й о – о__ о – о-й ------- о – оуй 0
pa-p-rt p______ p-s-o-t ------- pasport
Мюллер мырза, сіздің сапарыңыз қалай болды? У-зе---- -ыдэу-тэу р--г----о-Iыг-а- -иусхьанэ--М-л--р? У_______ с________ р_______________ з_________ М______ У-з-к-о- с-д-у-т-у р-б-ъ-к-о-I-г-а- з-у-х-а-э- М-л-е-? ------------------------------------------------------ УизекIон сыдэущтэу ребгъэкIокIыгъа, зиусхьанэу Мюллер? 0
pa-port p______ p-s-o-t ------- pasport
Мюллер мырза, сіздің әйеліңіз қайда? У--ъ-ьаг-ус- т------I, з--с-ь--эу--ю-л--? У___________ т___ щ___ з_________ М______ У-ш-х-а-ъ-с- т-д- щ-I- з-у-х-а-э- М-л-е-? ----------------------------------------- Уишъхьагъусэ тыдэ щыI, зиусхьанэу Мюллер? 0
paspo-t p______ p-s-o-t ------- pasport
Сіз – Сіздің о-–--уй о – о__ о – о-й ------- о – оуй 0
Ashh (hu-fyg)-i---p-r--ky----n-g. A___ (_______ i_______ k_________ A-h- (-u-f-g- i-a-p-r- k-c-I-n-g- --------------------------------- Ashh (hulfyg) ipasport kychIinag.
Шмидт ханым, сіздің сапарыңыз қалай болды? У-зе-Iо- сыдэ--тэу--еб-ъэк--кI---а, ---щэу --идт? У_______ с________ р_______________ г_____ Ш_____ У-з-к-о- с-д-у-т-у р-б-ъ-к-о-I-г-а- г-а-э- Ш-и-т- ------------------------------------------------- УизекIон сыдэущтэу ребгъэкIокIыгъа, гуащэу Шмидт? 0
A--h-(hu-fy-- i-as-----ky-hIi-ag. A___ (_______ i_______ k_________ A-h- (-u-f-g- i-a-p-r- k-c-I-n-g- --------------------------------- Ashh (hulfyg) ipasport kychIinag.
Шмидт ханым, сіздің күйеуіңіз қайда? У--ъх-аг-у-э т--э ---,--у-щ-у Ш-ид-? У___________ т___ щ___ г_____ Ш_____ У-ш-х-а-ъ-с- т-д- щ-I- г-а-э- Ш-и-т- ------------------------------------ Уишъхьагъусэ тыдэ щыI, гуащэу Шмидт? 0
As-h-(-u-fyg) ipa--o-t-k-ch-ina-. A___ (_______ i_______ k_________ A-h- (-u-f-g- i-a-p-r- k-c-I-n-g- --------------------------------- Ashh (hulfyg) ipasport kychIinag.

Гендік мутациялар сөйлеуге мүмкін береді.

Жер бетінде өмір сүретін барлық тіршілік иелерінің ішінде тек адам ғана сөйлей алады. Оның жануарлар мен өсімдіктерден айырмашылығы да осы. Әрине, жануарлар мен өсімдіктер де бір-бірімен сөйлеседі. Алайда, олардың тілі адамның тілі сияқты күрделі емес. Дегенмен, не себепті адам сөйлей алады? Сөйлеу қабілеті үшін белгілі бір физиологиялық ерекшеліктер қажет. Бұл ерекшеліктерді адамдардан ғана табуға болады. Бірақ, бұл адамдар оны өз беттерімен жетілдірді деген сөз емес. Эволюцияда ешнәрсе себепсіз орын алмайды. Ертеректе адам сөйлей бастады. Бұл нақты қашан болғанын ешкім білмейді. Бірақ адамды сөйлеуге итермелеген бір жайт болғандығы анық. Зерттеушілер бұған себеп генетикалық мутациялар деп санайды. Антропологтар әртүрлі тіршілік иелерінің генетикалық материалдарын салыстырды. Белгілі бір ген тілге әсер ететіндігі белгілі. Бұл гені зақымданған адамдарда тілмен байланысты проблемалар бар. Олар өз ойларын жақсы жеткізе алмайды және сөздерді дұрыс түсінбейді. Бұл ген адамдарда, маймылдарда және тышқандарда зерттелген. Адамдар мен шимпанзелерде бұл ген өте ұқсас келеді. Екі кішкентай ғана айырмашылық бар. Бірақ бұл айырмашылықтар мида айқын байқалады. Басқа гендермен бірге олар мидың белгілі бір белсенділігіне әсер етеді. Осының арқасында адам сөйлей алса, ал маймылда ол қабілет жоқ. Дегенмен, адам тілі жұмбағының жауабы әлі табылған жоқ. Сөйлей білу үшін жалғыз ғана гендік мутация жеткіліксіз. Зерттеушілер адам генінің нұсқасын тышқандарға имплантация жасаған. Олар сөйлеуді үйрене алмады.. Бірақ олардың шиқылы басқаша шыға бастаған!