Frazlibro

eo Ordaj numeraloj   »   ti ቁጽርታት “ኦርዲናል”

61 [sesdek unu]

Ordaj numeraloj

Ordaj numeraloj

61 [ሱሳንሓደን]

61 [susaniḥadeni]

ቁጽርታት “ኦርዲናል”

k’uts’iritati “oridīnali”

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto tigrinjo Ludu Pli
La unua monato estas januaro. ቀ--ይ-ወ---ጥ- --። ቀ___ ወ__ ጥ_ እ__ ቀ-ማ- ወ-ሒ ጥ- እ-። --------------- ቀዳማይ ወርሒ ጥሪ እዩ። 0
k--t--i-i-a-i -or--ī-al-” k____________ “__________ k-u-s-i-i-a-i “-r-d-n-l-” ------------------------- k’uts’iritati “oridīnali”
La dua monato estas februaro. ካልኣ--ወ-----ቲት -ዩ። ካ___ ወ__ ለ___ እ__ ካ-ኣ- ወ-ሒ ለ-ቲ- እ-። ----------------- ካልኣይ ወርሒ ለካቲት እዩ። 0
k’-t-’iritati -or-dīn-l-” k____________ “__________ k-u-s-i-i-a-i “-r-d-n-l-” ------------------------- k’uts’iritati “oridīnali”
La tria monato estas marto. ሳ-ሳ- -ርሒ-መ--- እ-። ሳ___ ወ__ መ___ እ__ ሳ-ሳ- ወ-ሒ መ-ቢ- እ-። ----------------- ሳልሳይ ወርሒ መጋቢት እዩ። 0
k’-d--a-----r--̣- -’ir--iyu። k________ w_____ t____ i___ k-e-a-a-i w-r-h-ī t-i-ī i-u- ---------------------------- k’edamayi weriḥī t’irī iyu።
La kvara monato estas aprilo. ራብ----ርሒ-ሚያዝ- እዩ። ራ___ ወ__ ሚ___ እ__ ራ-ዓ- ወ-ሒ ሚ-ዝ- እ-። ----------------- ራብዓይ ወርሒ ሚያዝያ እዩ። 0
k’-d---yi-we-iḥī t-i---iyu። k________ w_____ t____ i___ k-e-a-a-i w-r-h-ī t-i-ī i-u- ---------------------------- k’edamayi weriḥī t’irī iyu።
La kvina monato estas majo. ሓምሻ--ወ---ጉን-- --። ሓ___ ወ__ ጉ___ እ__ ሓ-ሻ- ወ-ሒ ጉ-በ- እ-። ----------------- ሓምሻይ ወርሒ ጉንበት እዩ። 0
k’e-am----w---ḥ- t’-r--i-u። k________ w_____ t____ i___ k-e-a-a-i w-r-h-ī t-i-ī i-u- ---------------------------- k’edamayi weriḥī t’irī iyu።
La sesa monato estas junio. ሻ--ይ-ወርሒ -ነ-እዩ። ሻ___ ወ__ ሰ_ እ__ ሻ-ሻ- ወ-ሒ ሰ- እ-። --------------- ሻድሻይ ወርሒ ሰነ እዩ። 0
k----ayi --ri-̣--lek-t-ti---u። k_______ w_____ l_______ i___ k-l-’-y- w-r-h-ī l-k-t-t- i-u- ------------------------------ kali’ayi weriḥī lekatīti iyu።
Ses monatoj konsistigas duonan jaron. ሽዱሽተ-ኣ--ሕ-ፍ-----ት እዩ። ሽ___ ኣ___ ፍ__ ዓ__ እ__ ሽ-ሽ- ኣ-ር- ፍ-ቂ ዓ-ት እ-። --------------------- ሽዱሽተ ኣዋርሕ ፍርቂ ዓመት እዩ። 0
k---’-y-----i--ī leka-īti iy-። k_______ w_____ l_______ i___ k-l-’-y- w-r-h-ī l-k-t-t- i-u- ------------------------------ kali’ayi weriḥī lekatīti iyu።
Januaro, februaro, marto, ጥ-- ----፣-መ--ት፣ ጥ__ ለ____ መ____ ጥ-፣ ለ-ቲ-፣ መ-ቢ-፣ --------------- ጥሪ፣ ለካቲት፣ መጋቢት፣ 0
kal-’-yi--e-i--ī-le--t--i-i-u። k_______ w_____ l_______ i___ k-l-’-y- w-r-h-ī l-k-t-t- i-u- ------------------------------ kali’ayi weriḥī lekatīti iyu።
aprilo, majo kaj junio. ሚያ----ጉ-በትን ሰነ-። ሚ____ ጉ____ ሰ___ ሚ-ዝ-፣ ጉ-በ-ን ሰ-ን- ---------------- ሚያዝያ፣ ጉንበትን ሰነን። 0
sa-i-ay- -er-h---m--abīti-iy-። s_______ w_____ m_______ i___ s-l-s-y- w-r-h-ī m-g-b-t- i-u- ------------------------------ salisayi weriḥī megabīti iyu።
La sepa monato estas julio. ሻው-ይ-ወ-- -ምለ -ዩ። ሻ___ ወ__ ሓ__ እ__ ሻ-ዓ- ወ-ሒ ሓ-ለ እ-። ---------------- ሻውዓይ ወርሒ ሓምለ እዩ። 0
s---s--i-wer-ḥī m-g----i----። s_______ w_____ m_______ i___ s-l-s-y- w-r-h-ī m-g-b-t- i-u- ------------------------------ salisayi weriḥī megabīti iyu።
La oka monato estas aŭgusto. ሻምና- ወር--ነሓ----። ሻ___ ወ__ ነ__ እ__ ሻ-ና- ወ-ሒ ነ-ሰ እ-። ---------------- ሻምናይ ወርሒ ነሓሰ እዩ። 0
s---say-------̣----g--ī----yu። s_______ w_____ m_______ i___ s-l-s-y- w-r-h-ī m-g-b-t- i-u- ------------------------------ salisayi weriḥī megabīti iyu።
La naŭa monato estas septembro. ታ--- ወ-ሒ መ-ከረም-እ-። ታ___ ወ__ መ____ እ__ ታ-ዓ- ወ-ሒ መ-ከ-ም እ-። ------------------ ታሽዓይ ወርሒ መስከረም እዩ። 0
r-b-‘----w-----ī mīyaziya-i-u። r_______ w_____ m_______ i___ r-b-‘-y- w-r-h-ī m-y-z-y- i-u- ------------------------------ rabi‘ayi weriḥī mīyaziya iyu።
La deka monato estas oktobro. ዓ--ይ ወር--ጥቕምቲ-እዩ። ዓ___ ወ__ ጥ___ እ__ ዓ-ራ- ወ-ሒ ጥ-ም- እ-። ----------------- ዓስራይ ወርሒ ጥቕምቲ እዩ። 0
r---‘--- -e---̣ī----azi-a iy-። r_______ w_____ m_______ i___ r-b-‘-y- w-r-h-ī m-y-z-y- i-u- ------------------------------ rabi‘ayi weriḥī mīyaziya iyu።
La dekunua monato estas novembro. መ-ል ዓ--ተሓደ--ር- ሕ-ር እ-። መ__ ዓ_____ ወ__ ሕ__ እ__ መ-ል ዓ-ር-ሓ- ወ-ሒ ሕ-ር እ-። ---------------------- መበል ዓሰርተሓደ ወርሒ ሕዳር እዩ። 0
r--i‘--i----ih-ī-mīy-z-------። r_______ w_____ m_______ i___ r-b-‘-y- w-r-h-ī m-y-z-y- i-u- ------------------------------ rabi‘ayi weriḥī mīyaziya iyu።
La dekdua monato estas decembro. መ-ል----ተ-ል- ወር- -ሕ-- እዩ። መ__ ዓ______ ወ__ ታ___ እ__ መ-ል ዓ-ር-ክ-ተ ወ-ሒ ታ-ሳ- እ-። ------------------------ መበል ዓሰርተክልተ ወርሒ ታሕሳስ እዩ። 0
ḥam--h-y- --r---ī -u----t---yu። ḥ________ w_____ g_______ i___ h-a-i-h-y- w-r-h-ī g-n-b-t- i-u- -------------------------------- ḥamishayi weriḥī gunibeti iyu።
Dekdu monatoj konsistigas unu jaron. ዓሰርተክል--ኣ-ርሕ--ደ-ዓመ- እዮም። ዓ______ ኣ___ ሓ_ ዓ__ እ___ ዓ-ር-ክ-ተ ኣ-ር- ሓ- ዓ-ት እ-ም- ------------------------ ዓሰርተክልተ ኣዋርሕ ሓደ ዓመት እዮም። 0
h-amis-ay- --r---ī-gu--b--i-iyu። ḥ________ w_____ g_______ i___ h-a-i-h-y- w-r-h-ī g-n-b-t- i-u- -------------------------------- ḥamishayi weriḥī gunibeti iyu።
Julio, aŭgusto, septembro, ሓ-ለ፣-ነሓሰ፣-መስከ-ም ሓ___ ነ___ መ____ ሓ-ለ- ነ-ሰ- መ-ከ-ም --------------- ሓምለ፣ ነሓሰ፣ መስከረም 0
ḥ--is---- --rih-ī -u--be-i--yu። ḥ________ w_____ g_______ i___ h-a-i-h-y- w-r-h-ī g-n-b-t- i-u- -------------------------------- ḥamishayi weriḥī gunibeti iyu።
oktobro, novembro kaj decembro. ጥቕም---ሕዳ-፣ -ሕ-ስ ጥ____ ሕ___ ታ___ ጥ-ም-፣ ሕ-ር- ታ-ሳ- --------------- ጥቕምቲ፣ ሕዳር፣ ታሕሳስ 0
s---i-hayi-w----̣- --n--iy-። s_________ w_____ s___ i___ s-a-i-h-y- w-r-h-ī s-n- i-u- ---------------------------- shadishayi weriḥī sene iyu።

La gepatra lingvo ĉiam restas la plej grava lingvo

Nia gepatra lingvo estas la unua lingvo kiun ni lernas. Tio senkonscie okazas, tion ni do ne rimarkas. La plej multaj homoj havas nur unu gepatran lingvon. Ĉiuj aliaj lingvoj lerniĝas kiel fremdaj lingvoj. Kompreneble ankaŭ estas homoj kreskantaj kun pluraj lingvoj. Sed tiujn lingvojn ili parolas ĝenerale malsamnivele. Tiuj lingvoj ofte uziĝas ankaŭ malsamokaze. Iun lingvon oni parolas ekzemple laboreje. Alian oni uzas hejme. Nia kapablo paroli lingvon dependas de pluraj faktoroj. Kiam ni etinfanaĝe ĝin lernas, ni ĝin ĝenerale bone lernas. Nia parolcerbareo plej efike laboras en tiuj vivjaroj. Ankaŭ gravas kiom ofte ni parolas lingvon. Ju pli ofte ni ĝin uzas, des pli bone ni ĝin parolas. Sed la esploristoj kredas ke ni neniam egale bone parolas du lingvojn. Unu lingvo ĉiam restas la pli grava. Eksperimentoj ŝajnas konfirmi tiujn hipotezojn. Diversajn personojn oni testis esplorcele. Parto de la subjektoj flue parolis du lingvojn. Tiuj estis la ĉina kiel gepatra lingvo kaj la angla. La alia duono de la subjektoj parolis nur la anglan kiel gepatran lingvon. La subjektoj devis plenumi simplajn taskojn en la angla. Oni tiuokaze mezuris ilian cerban aktivecon. Kaj montriĝis diferencoj en la cerboj de la subjektoj! Ĉe la plurlingvuloj aparte aktivis cerba regiono. La unulingvuloj montris male neniun aktivecon en tiu regiono. Ambaŭ grupoj plenumis la taskojn same rapide kaj same bone. La ĉinoj malgraŭe plu tradukis ĉion en sian gepatran lingvon…