Тілашар

kk Қысқа әңгіме 1   »   ti ንዕሽቶ ዝርርብ 1

20 [жиырма]

Қысқа әңгіме 1

Қысқа әңгіме 1

20 [ዕስራ]

20 [‘isira]

ንዕሽቶ ዝርርብ 1

ni‘ishito ziriribi 1

Аударманы қалай көргіңіз келетінін таңдаңыз:   
Kazakh Tigrinya Ойнау Көбірек
Жайғасып отырыңыз! ከም -ምች------ሩ። ከ_ ዝ_____ ግ___ ከ- ዝ-ች-ኩ- ግ-ሩ- -------------- ከም ዝምችኣኩም ግበሩ። 0
n-‘-s-i-o -i--ri---1 n________ z_______ 1 n-‘-s-i-o z-r-r-b- 1 -------------------- ni‘ishito ziriribi 1
Өз үйіңіздегідей сезініңіз! ከ- ግዛ-ም----ዎ[ይሰ--ኩም-! ከ_ ግ___ ር____________ ከ- ግ-ኹ- ር-ይ-[-ሰ-ዕ-ም-! --------------------- ከም ግዛኹም ርኣይዎ[ይሰማዕኩም]! 0
n-‘i-hi----irir-bi-1 n________ z_______ 1 n-‘-s-i-o z-r-r-b- 1 -------------------- ni‘ishito ziriribi 1
Не ішесіз? እ-ታ- -ኹም--ሰ--? እ___ ኢ__ ት____ እ-ታ- ኢ-ም ት-ት-? -------------- እንታይ ኢኹም ትሰትዩ? 0
ke----i--c-i’a---i giber-። k___ z____________ g______ k-m- z-m-c-i-a-u-i g-b-r-። -------------------------- kemi zimichi’akumi giberu።
Музыканы ұнатасыз ба? ሙዚ- ት--ዉ----? ሙ__ ት___ ዲ___ ሙ-ቃ ት-ት- ዲ-ም- ------------- ሙዚቃ ትፈትዉ ዲኹም? 0
k-mi-z-mich----um----b-r-። k___ z____________ g______ k-m- z-m-c-i-a-u-i g-b-r-። -------------------------- kemi zimichi’akumi giberu።
Мен классикалық музыканы ұнатамын. ኣነ--ላሲ- ሙ-ቃ--- -ፈቱ። ኣ_ ክ___ ሙ__ እ_ ዝ___ ኣ- ክ-ሲ- ሙ-ቃ እ- ዝ-ቱ- ------------------- ኣነ ክላሲክ ሙዚቃ እየ ዝፈቱ። 0
kemi -im-ch-’a-um---iber-። k___ z____________ g______ k-m- z-m-c-i-a-u-i g-b-r-። -------------------------- kemi zimichi’akumi giberu።
Мынау менің компакт-дискілерім. ኣብዚ-ናተ- ሰ----ኣለ-። ኣ__ ና__ ሰ___ ኣ___ ኣ-ዚ ና-ይ ሰ-ታ- ኣ-ው- ----------------- ኣብዚ ናተይ ሰድታት ኣለው። 0
k-m- g-zah-u---r--ayi-o[y-se-a‘--umi]! k___ g_______ r______________________ k-m- g-z-h-u-i r-’-y-w-[-i-e-a-i-u-i-! -------------------------------------- kemi gizaẖumi ri’ayiwo[yisema‘ikumi]!
Қандай да бір аспапта ойнайсыз ба? ሓደ --ስትሩ----ት-ወ- ዲኹም? ሓ_ ኢ_______ ት___ ዲ___ ሓ- ኢ-ስ-ሩ-ን- ት-ወ- ዲ-ም- --------------------- ሓደ ኢንስትሩመንት ትጻወቱ ዲኹም? 0
k-mi----ah-u-- r--a---o-yi----‘i-umi]! k___ g_______ r______________________ k-m- g-z-h-u-i r-’-y-w-[-i-e-a-i-u-i-! -------------------------------------- kemi gizaẖumi ri’ayiwo[yisema‘ikumi]!
Мынау менің гитарам. ኣ---ናተይ ጊታር --። ኣ__ ና__ ጊ__ ኣ__ ኣ-ዚ ና-ይ ጊ-ር ኣ-። --------------- ኣብዚ ናተይ ጊታር ኣሎ። 0
k--i----a--u-----’a--w-[-i-em--i-umi]! k___ g_______ r______________________ k-m- g-z-h-u-i r-’-y-w-[-i-e-a-i-u-i-! -------------------------------------- kemi gizaẖumi ri’ayiwo[yisema‘ikumi]!
Ән айтуды ұнатасыз ба? ምድ-- -ፈትዉ-ዶ? ም___ ት___ ዶ_ ም-ራ- ት-ት- ዶ- ------------ ምድራፍ ትፈትዉ ዶ? 0
i--tay- īh---- tis----u? i______ ī____ t________ i-i-a-i ī-̱-m- t-s-t-y-? ------------------------ initayi īẖumi tisetiyu?
Балаларыңыз бар ма? ቆል- -ለው-- -? ቆ__ ኣ____ ዶ_ ቆ-ዑ ኣ-ው-ም ዶ- ------------ ቆልዑ ኣለውኹም ዶ? 0
ini--y--ī--um- t--e--yu? i______ ī____ t________ i-i-a-i ī-̱-m- t-s-t-y-? ------------------------ initayi īẖumi tisetiyu?
Итіңіз бар ма? ከልቢ--ለ-ም-ዶ? ከ__ ኣ___ ዶ_ ከ-ቢ ኣ-ኩ- ዶ- ----------- ከልቢ ኣለኩም ዶ? 0
i--t-y----̱u-i----e-i--? i______ ī____ t________ i-i-a-i ī-̱-m- t-s-t-y-? ------------------------ initayi īẖumi tisetiyu?
Мысығыңыз бар ма? ዱ- ኣለ-- -? ዱ_ ኣ___ ዶ_ ዱ- ኣ-ኩ- ዶ- ---------- ዱሙ ኣለኩም ዶ? 0
muz-k’a-t-fe-i-u--īh---i? m______ t_______ d______ m-z-k-a t-f-t-w- d-h-u-i- ------------------------- muzīk’a tifetiwu dīẖumi?
Мынау менің кітаптарым. መጽሓፍተ- --ዚ --ው። መ_____ ኣ__ ኣ___ መ-ሓ-ተ- ኣ-ዚ ኣ-ው- --------------- መጽሓፍተይ ኣብዚ ኣለው። 0
muz-k’a t-fet-wu dī-----? m______ t_______ d______ m-z-k-a t-f-t-w- d-h-u-i- ------------------------- muzīk’a tifetiwu dīẖumi?
Қазір мына кітапты оқып жатырмын. ኣ- መጽ-----ብብ---ኹ። ኣ_ መ___ የ___ ኣ___ ኣ- መ-ሓ- የ-ብ- ኣ-ኹ- ----------------- ኣነ መጽሓፍ የንብብ ኣሎኹ። 0
mu-īk-a-t--e--w- -ī-̱umi? m______ t_______ d______ m-z-k-a t-f-t-w- d-h-u-i- ------------------------- muzīk’a tifetiwu dīẖumi?
Сіз не оқығанды ұнатасыз? እ--- ምን-ብ -ስ--ብ-ኩ- ? እ___ ም___ ደ_ ይ____ ? እ-ታ- ም-ባ- ደ- ይ-ል-ም ? -------------------- እንታይ ምንባብ ደስ ይብልኩም ? 0
a-e-ki--sīki -u----- --- -if-t-። a__ k_______ m______ i__ z______ a-e k-l-s-k- m-z-k-a i-e z-f-t-። -------------------------------- ane kilasīki muzīk’a iye zifetu።
Сізге концертке барған ұнай ма? ና- --ሰርት ም-ድ-ደስ ይ-ልኩ- - ? ና_ ኮ____ ም__ ደ_ ይ____ ዶ ? ና- ኮ-ሰ-ት ም-ድ ደ- ይ-ል-ም ዶ ? ------------------------- ናብ ኮንሰርት ምኻድ ደስ ይብልኩም ዶ ? 0
ane k-las----m-zī-’a iy- z--et-። a__ k_______ m______ i__ z______ a-e k-l-s-k- m-z-k-a i-e z-f-t-። -------------------------------- ane kilasīki muzīk’a iye zifetu።
Сізге театрға барған ұнай ма? ናብ ተ-ተ--ም-ድ -- ይ--ኩ- ዶ ? ና_ ተ___ ም__ ደ_ ይ____ ዶ ? ና- ተ-ተ- ም-ድ ደ- ይ-ል-ም ዶ ? ------------------------ ናብ ተኣተር ምኻድ ደስ ይብልኩም ዶ ? 0
a-- --lasīki -u-īk’- --e z---tu። a__ k_______ m______ i__ z______ a-e k-l-s-k- m-z-k-a i-e z-f-t-። -------------------------------- ane kilasīki muzīk’a iye zifetu።
Сізге операға барған ұнай ма? ናብ ኦፕራ-ምኻ---ስ-ይ--ኩም ዶ ? ና_ ኦ__ ም__ ደ_ ይ____ ዶ ? ና- ኦ-ራ ም-ድ ደ- ይ-ል-ም ዶ ? ----------------------- ናብ ኦፕራ ምኻድ ደስ ይብልኩም ዶ ? 0
a--z- --teyi-s--i-at--ale-i። a____ n_____ s_______ a_____ a-i-ī n-t-y- s-d-t-t- a-e-i- ---------------------------- abizī nateyi seditati alewi።

Ана тілі? Әке тілі!

Адам бала кезінде тілді кімнен үйренеді? Әрине, көпшілігі «Анадан!» деп жауап беруі мүмкін. Жер бетіндегі адамдардың көпшілігінің пікірі осындай. «Ана тілі» деген ұғым барлық дерлік халықтарда кездеседі. Оны ағылшындар да, қытайлар да жақсы біледі. Мүмкін, аналар балалармен көбірек уақыт өткізетіндіктен шығар. Алайда, жаңа зерттеулердің нәтижелері басқаша. Олар біздің тіл, көп жағдайда, әкелеріміздің тілі екендігін көрсетеді. Ғалымдар аралас халықтардың генетикалық материалдары мен тілдерін зерттеп жатыр. Мұндай халықтарда ата-аналар әртүрлі мәдениет өкілдері болып табылады. Бұл халықтар бірнеше мың жыл бұрын пайда болған. Оған халықтардың үлкен қоныс аударулары себеп болған. Бұл аралас халықтардың генетикалық материалдары генетикалық тұрғыдан талданған. Содан кейін, оны халықтың тілімен салыстырған. Көптеген халықтар өздерінің ата-бабаларының тілінде сөйлейді. Бұл дегеніміз Y хромосомасына жататын тіл ұлттық тіл болып табылатынын білдіреді. Сонымен, ер адамдар өз тілдерін шет елдерге әкелген. Содан кейін әйелдер ерлердің жаңа тілін меңгерген. Бірақ бүгінгі күннің өзінде әкелер тілімізге қатты әсер етеді. Себебі кішкентай балалар тіл үйрену кезінде әкелеріне еліктейді. Әкелер балаларымен әлдеқайда аз сөйлеседі. Сондай-ақ, ерлердің сөйлемдерінің құрылымы әйелдердікіне қарағанда әлдеқайда қарапайым. Осы себептен, балалар әке тілін тез үйренеді. Әке тілі олар үшін күрделі емес, сондықтан оны үйрену де оңайырақ. Сондықтан әңгіме барысында балалар анадан гөрі әкеге көбірек еліктейді. Дегенмен, кейінірек, ананың қолданатын сөздері бала тілін қалыптастырады. Осылайша, біздің тілге аналар да, әкелер де әсер етеді. Сондықтан да, ана тілі – ата-ана тілі деп аталуы керек!