Frazlibro

La gramatiko malhelpas mensogi!

Ĉiu lingvo havas siajn apartajn karakterizaĵojn. Sed iuj ankaŭ havas tutmonde unikajn ecojn. Inter tiuj estas la lingvo tiriyó. La lingvo tiriyó estas sudamerinda lingvo. Ĝin parolas ĉirkaŭ 2000 homoj en Brazilo kaj Surinamo. Kio apartigas la lingvon tiriyó estas ĝia gramatiko. Ĉar ĝi devigas siajn parolantojn ĉiam diri la veron. Pri tio respondecas la tielnomata frustrativa finaĵo. En la lingvo tiriyó tiu finaĵo aldoniĝas al la verboj. Ĝi montras kiagrade veras frazo. Simpla ekzemplo klarigas kiel tio ekzakte funkcias. Ni prenu la frazon La infano iris al la lernejo . En la lingvo tiriyó la parolanto devas aldoni difinitan finaĵon al la verbo. Per la finaĵo li povas sciigi ĉu li mem vidis la infanon. Sed li ankaŭ povas esprimi la fakton ke li scias tion nur de aliaj personoj. Aŭ li diras per la finaĵo ke li scias ke tio estas mensogo. La parolanto do ion dirante devas sin determini. Tio signifas ke li devas sciigi al la aliaj kiagrade veras sia aserto. Li tiel nenion povas prisilenti aŭ plibeligi. Kiam tiriyó-parolanto preterlasas la finaĵon, lin oni konsideras mensogulo. En Surinamo la oficiala lingvo estas la nederlanda. La tradukoj el la nederlanda al la lingvo tiriyó ofte estas problemaj. Ĉar la plej multaj lingvoj estas multe malpli precizaj. Ili ebligas la parolantojn resti malprecizaj. Tial la interpretistoj ne ĉiam atentas sin determini. Tio malfaciligas la komunikadon kun la tiriyó-parolantoj. Eble la frustrativo estus avantaĝa ankaŭ en aliaj lingvoj!? Ne nur en la politika lingvo…